Krok 1: Ustalenie bezpieczeństwa

Pierwszym krokiem, który należy wykonać w przypadku znalezienia osoby, która jest nieprzytomna i nie oddycha, jest upewnienie się, że miejsce zdarzenia jest bezpieczne zarówno dla ratownika, jak i poszkodowanego. W sytuacjach kryzysowych należy unikać narażenia na dodatkowe niebezpieczeństwo, takie jak prąd elektryczny, pożar, niebezpieczne przedmioty, ruch uliczny itp. W razie potrzeby można przesunąć osobę lub zabezpieczyć teren, na przykład ostrzegając przechodniów o niebezpieczeństwie.

Krok 2: Sprawdzenie stanu poszkodowanego

Następnie należy podejść do poszkodowanego i sprawdzić, czy osoba jest przytomna. Można to zrobić, delikatnie potrząsając jej ramionami i głośno pytając: „Czy wszystko w porządku?”. Jeśli osoba nie reaguje, przechodzimy do kolejnego etapu. Ważne jest również, aby sprawdzić, czy osoba oddycha. Aby to zrobić, należy pochylić się nad poszkodowanym, obserwować ruchy klatki piersiowej i spróbować usłyszeć oddech, kierując twarz w stronę ust osoby (ewentualnie przyłożyć policzek do jej ust i nosa). Jeśli nie słychać oddechu lub oddech jest nieregularny, należy przejść do resuscytacji.

Krok 3: Wezwanie pomocy

W przypadku, gdy osoba nie reaguje i nie oddycha, należy natychmiast wezwać pomoc. Jeśli jesteśmy sami, najlepiej jest najpierw zadzwonić po pogotowie (numer alarmowy 112) i dopiero potem przystąpić do wykonywania resuscytacji. W sytuacji, gdy jest inna osoba w pobliżu, powinna ona natychmiast zadzwonić po pomoc, podczas gdy ratownik przystępuje do resuscytacji.

Krok 4: Rozpoczęcie resuscytacji

• Uciskanie klatki piersiowej – Uciskanie klatki piersiowej jest kluczowym elementem RKO. Należy umieścić dłonie na środku klatki piersiowej poszkodowanego (tuż poniżej linii sutków), jedną dłoń na drugą, a palce powinny być uniesione, by nie dotykały klatki piersiowej. Następnie należy wykonać energiczne i głębokie uciski. Uciskanie powinno odbywać się na głębokość około 5 cm (u dorosłego człowieka) i z częstotliwością 100–120 ucisków na minutę. Ważne jest, aby umożliwić całkowite uniesienie klatki piersiowej po każdym ucisku, co zapewnia pełny przepływ krwi.

• Sztuczne oddychanie – Po wykonaniu 30 ucisków należy przejść do sztucznego oddychania. W tym celu należy przechylić głowę poszkodowanego do tyłu, co umożliwi otwarcie dróg oddechowych. Następnie zakryć usta poszkodowanego swoimi ustami i wykonać wdech, aby wdmuchać powietrze do płuc poszkodowanego. Wdech należy wykonać do momentu, aż klatka piersiowa poszkodowanego uniesie się. Po każdym wdechu należy umożliwić opadnięcie klatki piersiowej, a następnie wykonać kolejny wdech. U dorosłych wykonujemy 2 wdechy po 30 uciskach. Jeśli nie możemy wykonać sztucznego oddychania (np. brak umiejętności lub obawa przed zakażeniem), należy kontynuować samodzielne uciski klatki piersiowej.

• Kontynuowanie resuscytacji – Resuscytację należy kontynuować, aż do momentu, gdy poszkodowany zacznie oddychać lub przybędą służby ratunkowe, które przejmą odpowiedzialność za dalsze czynności ratunkowe. Jeśli poszkodowany zacznie oddychać, należy go ułożyć w pozycji bocznej ustalonej, aby umożliwić swobodne oddychanie i zapobiec zadławieniu.

Krok 5: Użycie defibrylatora (AED)

Jeśli w pobliżu znajduje się defibrylator automatyczny (AED), należy go niezwłocznie użyć. AED jest urządzeniem, które analizuje rytm serca poszkodowanego i, w razie potrzeby, przekazuje impuls elektryczny, który może przywrócić prawidłowy rytm serca. Defibrylator wyposażony jest w system głosowy, który prowadzi użytkownika przez kolejne kroki. Aby użyć AED, należy:

1. Włączyć urządzenie, postępując zgodnie z instrukcjami głosowymi.

2. Przykleić elektrody do klatki piersiowej poszkodowanego (AED zwykle posiada elektrody samoprzylepne).

3. Postępować zgodnie z instrukcjami urządzenia – w razie potrzeby wykonać defibrylację, która zostanie automatycznie zainicjowana przez urządzenie.

4. Po wykonaniu defibrylacji, kontynuować resuscytację zgodnie z procedurą, aż do przybycia pomocy.

Krok 6: Zakończenie działań

Jeśli poszkodowany zacznie oddychać samodzielnie, należy kontynuować monitorowanie jego stanu i czekać na przybycie służb ratunkowych. W przypadku, gdy nie widać poprawy po dłuższym czasie, należy kontynuować RKO, zmieniając się z innymi ratownikami, aby uniknąć zmęczenia.

Warto pamiętać, że resuscytacja może trwać długo, a jej skuteczność w dużej mierze zależy od szybkości i jakości wykonania działań ratunkowych. Czas jest kluczowy – każde minuty bez resuscytacji drastycznie obniżają szansę na przeżycie.